4 października obchodzimy Światowy Dzień Zwierząt, rozpoczyna on Światowy Tydzień Zwierząt, który trwa do 10 października. W tym czasie skupiamy uwagę między innymi na gatunkach zwierząt zagrożonych wyginięciem.
A tych jest niestety coraz więcej. Ewidencję listy wymarłych i zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt w Polsce opracowuje Instytut Ochrony Przyrody PAN, w postaci tzw. Czerwonej lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce, ostatnia edycji listy z 2002 roku wymienia aż 2769 gatunków. Natomiast Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków publikuje cyklicznie także tzw. Czerwoną listę ptaków w Polsce. W ostatniej publikacji z 2020 roku wskazano, iż 47 gatunków ptaków w Polsce jest zagrożonych wyginięciem.
Poniżej kilka najbardziej chyba znanych przykładów przedstawicieli najbardziej zagrożonych gatunków zwierząt w Polsce.
1. Żubr – w Polsce żyje tylko około 2000 osobników tego gatunku. Żubr jest największym ssakiem lądowym w Europie. Samce mogą osiągnąć wagę nawet do 900kg, a samice do 600kg. Gdzie możemy spotkać żubry? W Polsce funkcjonuje 5 wolnych populacji żubrów: w Puszczy Białowieskiej, Puszczy Knyszyńskiej, Puszczy Boreckiej, w Bieszczadach i w Stadzie Zachodniopomorskim.
2. Ryś – w Polsce żyje około 200 osobników, tym samym występują jedynie na obszarze 12% polskich lasów. Rysie w naszym kraju dzielą się na dwa gatunki: nizinne i karpackie, z czego populację rysia nizinnego szacuje się na zaledwie 40 osobników. Po co rysowi „pędzelki” na uszach? To kępki włosów na szczycie uszu, które skupiają fale dźwiękowe, dzięki nim ryś może słyszeć lepiej.
3. Niedźwiedź - pozostało tylko 110 największych drapieżników w polskich lasach. Najwięcej osobników żyje w Bieszczadach (80% populacji). Dorosły samiec może ważyć do 300 kg, a samica 150kg. Niedźwiedzie zapadają w zimowy sen, podczas tego okresu rodzą się małe niedźwiadki, które ważą zaledwie 500g.
4. Morświn – w Morzu Bałtyckim żyje tylko 500 osobników. Morświn jest jednym z najmniejszych gatunków waleni. Długość jego ciała to około 180cm, a waga nie przekracza 60kg. Najczęściej można spotkać je pływające samotnie, lub w 2-3 w niewielkich grupach liczących po 2-3 osobniki. Morświny porozumiewają się między sobą za pomocą echolokacji.
5. Wilk – w naszym kraju pozostało tylko 2000 osobników. Wilk jest opiekunem i gospodarzem lasu, dba, by w leśnym ekosystemie panował ład. Jest inteligentny i niezwykle opiekuńczy dla członków swojej watahy. Watahy w Polsce liczą średnio 8 wilków, panują w nich ścisłe zasady, młode, chore lub starsze osobniki mogą liczyć na specjalną ochronę. Na terytorium naszego kraju wilki występują w 3 populacjach: bałtyckiej, karpackiej i oraz środkowo-europejskiej razem z wilkami po niemieckiej stronie granicy.
6. Pszczoły - z pewnością nie jest to najbardziej spektakularny gatunek zwierząt i trudno oszacować liczebność tych pracowitych owadów w Polsce, jednak z pewnością jest to jeden z najważniejszych gatunków naszej planety - i niestety masowo wymierający. Ich "pracę" wycenia się nawet na 265 mld euro rocznie, choć tak naprawdę jest wręcz bezcenna, bo ich utrata oznaczałaby zapaść produkcji żywności. Pszczołom zagrażaja stosowane masowo w rolnictwie pestycydy, brak bioróżnorodności - coraz większe monokultury, ale też globalne ocieplenie.
Wiele gatunków zagrożonych ptaków, ssaków ryb i owadów żyje w bliskim nam Rezerwacie Biosfery Bory Tucholskie.
W ciągu ostatnich 50 lat populacja dzikich zwierząt zmniejszyła się o ponad 68%. Każdy z nas może włączyć się w działania na rzecz ratowania zagrożonych gatunków. Dużo podpowiedzi, co i jak możemy zrobić znajdziecie na stronach internetowych, poniżej kilka ciekawszych:
turystyka.wp.pl/jak-pomagac-zagrozonym-gatunkom-zwierzat-w-polsce
www.wwf.pl/aktualnosci/razem-ratujemy-zagrozone-gatunki-na-swiecie
Czasem duże znaczenie maja małe gesty i codzienne dobre nawyki.
